Brør og systre! Vi nærmar oss slutten på det liturgiske året, Advent nærmar seg – perspektiva opnar seg mot endetida, mot historia si avslutning. Kristus skal kome att, slik vi seier i vårt Credo: ”iterum venturus est cum gloria, iudicare vivos et mortuos, cuius regni non erit finis” (han skal kome att i herlegdom for å døme levande og døde, og hans rike skal vare evig). Eller som vi høyrde i evangeliet og lesingane: ”Det skal komme en tid…”; ”Se dagen kommer, den brenner som en ovn..”
Vi pene og kultiverte katolikkar vrir oss kanskje litt når vi høyrer slike tekstar.Som jærbuen: ”me veid det, men me ligar det ikkje”, eller som Grundtvig sa det om si samtids ”opplyste” kristne: ”Når Andagten vil have Marmortrapper at oppklavre paa til himlen, er det et Tegn til at den har mistet sine vinger” i).. Så utenkjeleg at vi skal ha motstandarar, at vi ikkje skal bli likte av alle, av kongar og guvernørar..
Men no står det der: ”Det skal komme en tid”..Ei tid då tida tar slutt. Ei dramatisk tid, ei motsetningsfull tid, ei avgjerande tid, ei endetid. Det seier oss at at denne verda og livet vårt ikkje fullstendig er underlagt vår kontroll. Der er Éin som styrer – og for vår tids menneske er det nesten verre enn om alt skulle vere tilfeldig. Er alt tilfeldig, ja, då har vi jo berre oss sjølve å stole på og ingen andre å stå til ansvars for.. Men tenk om alt er i Guds hand, tenk om historia har ei meining; kvar står då eg? Kva skal eg svare då?
Spørsmålet er: Kven rår over historia? Kva namn skal vi halde heilagt? Kva for ein vilje skal råde? Kva for eit rike skal kome? Menneskeriket? Fiendens rike? Eller: Guds rike?
Det går eit skilje gjennom menneska si historie, gjennom samfunna og sivilisasjonane; vi blir dregne til ei av sidene: Tru –eller vantru, uansett kor mange gråsoner og overgangar vi reknar med. Alle dine små val blir eit stort val til slutt, når alt skal summerast.
Trua sitt val og trua sin kurs synes så lite sjølsagt, nettopp fordi det handlar om tru; det som bér livet mitt, synest så skjult av skyer, under motsetningar og uvisse. Men ein dag skal det bryte gjennom. Difor bed den truande alltid, som i Salmane: ”Gud, kom meg til hjelp, ver snar til frelse!”; ”Herre, ver ikkje langt ifrå meg, skunda deg og hjelp meg, du min styrke. Berga mitt liv frå sverdet, det beste eg har frå hundevald!”; ”Reis deg, Herre, lyft di hand, gløym ikkje dei hjelpelause!” ii) Herre, grip inn; det er trua sitt rop! Å tru, er å vente på Gud.
Og Gud skal gripe inn. Den som har venta på Gud, skal ikkje bli til skamme. Alle bøner du har bede – ikkje éi av dei var fånyttes/ forgjeves! ”For dere som frykter mitt navn”, høyrde vi i Malakis profeti,” -skal rettferds sol renne opp med legedom under sine vinger”!
Kyrkja, Kristi brud, misser ikkje motet medan ho ventar på Brudgommen. Ho held ved sin Herre, ved hans ord, ho feirar hans gjenkomst i eukaristien og seier: ”Maran atá!!; ”Kom, Herre Jesus ! iii) ; ”Din død forkynner vi, Herre, og din oppstandelse lovpriser vi inntil du kommer!”
I namnet åt Faderen og Sonen og Den Heilage Ande.
i) Frå N F S Grundtvig: ”Verdens Krønike 1812”
ii) Frå Davids-salmane
iii) Arameisk, sannsynlegvis brukt også i den tidlege nattverdliturgien, jfr Joh Op 22,20